اسفند از منظر طب سنتی چه محاسن و مضراتی دارد
اسفند دانه خوشبوئی است که جهت تصفیه هوا و چشم زخم دود می کنند، با طبیعت گرم و خشک، مفید حال سردمزاجها و بلغمى ها.
خوردن کوبیده ى اسفند، بمقدار فندقى، باد معده را شکسته و غذا را تحلیل برده، مواد غلیظ فاسد مانده در معده را پاک می کند.
اسفند بازکننده شیر و بول و حیض بوده، نعوظ می آورد.
خوردن اسفند مسهل سودا و بلغم غلیظ بوده کرم کدو را می ریزاند.
اسفند سینه و شش را جلا داده از لزوجات و اخلاط پاک می سازد.
نوشیدن نصف لیوان آب خیسانده اسفند که یکى دو روز آنرا خیسانده باشند سودا را تحلیل برده، صدا و خون را صاف و طبع را نرم می کند.
کوبیده اسفند که با آب خمیر کرده بمالند بدن را سفت و عضلات را تقویت و چون بر پیشانى بسته یا بمالند اعصاب دماغ را تقویت و بستن آن بشکم رفع قولنج (دل درد سخت) می کند.
مالیدن و بستن آن بر محل درد عرق النساء و فالج و درد و مرض پا و جوارح آنرا که از سردى عارض شده باشد دور می سازد.
خوردن نیم قاشق کوچک از کوبیده او با شکر عطش استسقا را رفع و مداومت به آن جنون را درمان و خستگى را رفع و سدد یرقان را باز و رنج فراموشى را زایل می سازد.
چون یک وزن از آنرا با چهار وزن آب جوشانده صاف کنند و با سه وزن آن عسل و دو وزن روغن کنجد که مجموع نصف لیوان بشود بنوشند قى آورى بى آزار و در پاک کردن سینه از اخلاط و مایعات لزج و تنگی نفس و سرفه رطوبى بى مانند می باشد.
چون صاحب عرق النساء هر روز 2 تا 3 گرم تا 15 روز اسفند نکوبیده بخورد رفع مرض او می شود.
خوردن اسفند با تخم کتان که بطور مساوى کوبیده، با عسل معجون ساخته روزى دو فندق صبح و عصر بخورند تنگ نفس را رفع و ناراحتى سینه را برطرف می سازد.
سوزانده اسفند که با اندکى زعفران سائیده با زهره مرغ خانگى و آب بادیان آمیخته بچشم کشند چشم ضعیف را نیرو بخشیده، باعث قوت و بینائى او می شود.
ضماد کوبیده اسفند که با روغن شبت بر ناف و پهلوها بمالند قاطع قولنج مزمن می باشد و چکاندن آب جوشانده اسفند بر چشم قطع نزله و سرخى چشم و چکاندن آب اسفند که آنرا در آب ترب و روغن زیتون جوشانده باشند در گوش رفع سنگینى گوش و کرى و صداى او می کند.
بخور اسفند که آنرا جوشانده بخار آن بر دندان دردناک برسانند رافع درد آن می شود.
روغن اسفند که نرم کرده چندى در روغن بخیسانند جهت فالج و لقوه و صرع و رعشه و بادهاى اعصاب چه بصورت خوردن چه بصورت مالیدن نافع و اماله آن عرق النساء و درد کمر و سردى کلیه و رحم را بى اندازه مؤثر می باشد.
مالیدن روغن اسفند بر آلت و بیضه و اطراف باعث تقویت اسباب تناسلی و نعوظ سخت و میل جماع می گردد.
مضرات اسفند
اکثار در خوردن آن باعث غثیان و سردرد شده، مضر حال گرم مزاجها، و مصلحش میوه ها و رب هاى ترش و انار و سرکه و سکنجبین می باشد.
http://www.tim.ir/teaching/592
سایت انجمن تحقیقات طب سنتی ایران
سایرمنابع حقیر ؛:
دمنوش رقیق آن حیض زنان را باز میکند +زیاد کننده شیر مادر مزاج سرد +تقویت کننده نیروی جنسی+ دفع کننده انگل و کرم روده سرد مزاج + دفع کننده باد روده سرد مزاج +خوردنش نقش مواد مخدر اندک دارد +برای دیوانه ها و جنونی ها عالیست+ مسهل سودا و بلغمی است + درمان کننده سریع کمردرد ناشی از حضور بلغم در دیواره ستون فقرات + آرامش دهنده در فضای خانه های آپارتمانی که فاقد ویتامین دی هستند + مزاج سرد خانه را گرم میکند
مضراتش ؛: مصرفش برای گرم مزاج سبب گرگرفتگی و تهوع و سردرد و بالارفتن فشارخون میشودو بشدت پوست گرم مزاج را خشک میکند .