اسهال های با مزاج گرم ( خشک و تر )و مزاج سرد را با نگاه به طب سنتی چگونه درمان کنیم

_{انواع و علل شکل گیری اسهال ها :}

_{*علائم اسهال که نشان دهنده آنست که آب و املاح از بدن خارج شده است و ضعف جسمانی – گودافتادن چشم ها – خشک شدن دهان – و کاهش میزان ادرار و سرگیجه را در پی دارد .}

_{*اسهال از نظر عوامانه : رادفع روزانه مدفوع به صورت شل یا آبکی همراه با افزایش دفعات اجابت می دانند .}

_{اسهال حاد : اسهالی که ۱۴ روز یا کمتر طول می کشد و این اسهال عفونی ناشی از باکتری}

_{وویروس و انگلها میباشد و یا عوارض ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها واستشمام سموم حشره کش و یا گازهای جنگی که بر اعصاب و خون اثر می گذارد واین اسهال توام با تب و درد شکم و استفراغ است .}

_{اسهال مزمن : اسهالی که بیشتز از ۴ هفته طول بکشد و اگر کیسه صفرا به هر علت ، جراحی و حذف شود فرد یرقانی و زرد رنگ میشود و مستمرا” دارای سوزش مقعد شده و چون ریزش شیرابه صفرا در مقعد فعال میگردد و فرد مبتلا به اسهال و پیچش درد و زخم معده میشود .}

_{*و یا کسانى که مبتلا به ورم روده ، کولیت و زخم روده ، تومورها، غدد و تومورهاى بدخیم مى باشند بیشتر دچار اسهال و زور و پیچ شکم مى گردند و یا گاهى به مدفوع خونى و هضم ناقص مبتلا مى شوند که در اینجا مقدارى مواد غذائى هضم نشده در مدفوع وجود دارد.}

^{تشدید کننده بیماری اسهال :}

^{*مصرف باقالا با ماست : احتمال ایجاد امراضی مانند دل دردهای بسیار شدید ، فلج شدن ، اسهال و استفراغ و التهابات گوارشی خواهد بود .}

^{*مصرف خربزه با هندوانه همراه با تغذیه گوشتها و آبگوشت.}

^{*مزاج شناسی اسهال :}

^{علائم اسهال مربوط به خلط دموی : به علت گشادی رگ های روده ای میباشد که ابتدا مدفوع و بعد خون رقیق شده و همراه با صدای شکم و دفع باد و کف میباشد .}

^{علائم اسهال مربوط به خلط صفراوی : ماده خارج شده گرم و تیز است و روده را می خراشد}

^{و خونریزی با اسهال خارج میشود .}

^{علائم اسهال مربوط به خلط بلغمی : ماده خارج شده رطوبتی و نرمک است .}

^{*چرا برای شناخت اسهال ها بایستی به دکتر مراجعه شود :}

^{وقوع انواع نارسانی در بدن مثل : اسهال مزمن – کاهش آب بدن – اسهال خونی – استفراغ ها – اسهال شدید – اسهال برای زنان حامله – تب بالای ۳۳/۳۸ درجه – اسهال پس از بازگشت از مسافرت خارجی –  بیماران قلبی و دیابتی و ایدزی که  آب بدن آنها کاهش یافته است  –  اسهال بیماران روده ای است .}

^{مقابله با اسهال از نظر طب معصومین علیه السلام :}

^{* امام موسی صادق علیه السلام فرمود:فصد و خون گرفتن ، ناراحتی کبد را برطرف کرده و برای اسهال و درد شکم نافع است .( ک ختوم ج ۱ ص ۱۴۹ ) .}

^{*روایت شده که یکى از اصحاب امام صادق (ع) از اسهال نزد ایشان اظهار ناراحتى کرد. امام (ع) به او فرمود که قدرى قاووت( آرد برنج ) آبکى برنج برگیرد و بیاشامد.او این کار را انجام داد و بهبود یافت .}

^{*در کتاب دعائم الاسلام : درباره ى امام صادق (ع) نقل شده که یکى از یارانش از اسهال، نزد ایشان اظهار ناراحتى کرد. امام (ع) به او فرمود: که قاووتى ( آرد برنج ) از برنج بر گیرد و بیاشامد. او این کار را کرد و شکمش بست .}

^{همچنین فرمود: ((من دو سال یا بیشتر بیمار شدم . پس خداوند، استفاده از برنج را به من الهام کرد. گفتم تا آن را آوردند، شستند، خشک کردند، سپس ‍ روى آتش گرفتند و آن گاه آرد کردند. قدرى از آن را قاووت و قدرى را شوربا کردم و از آن بهره جستم و بهبود یافتم )).}

^{همیشه بایستی معده را پاکسازی کنیم :}

^{*به محض مشاهده یبوست در بدن ، ﺭﻭﺩﻩ ﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ از فضولات مزمن ﺗﺨﻠﻴﻪ ﺷﻮند. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺻﻮﺭﺕﺑﺎﯾﺪ ﯾﺒﻮﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻏﺬﺍﻫﺎی ﮔﺮﻡ ﻭ ﻣﻠﻴّﻦ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﮐﺮﺩ. ﻫﺮﭼﻪ ﻏﺬﺍ ﮔﺮﻡ ﺗﺮ ﺷﻮﺩ ،ﺷﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﺑﻴﻦﺑﺮﺩﻥ ﯾﺒﻮﺳﺖ ﺯﯾﺎﺩﺗﺮ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ . ﮔﺮﻣﯽ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﺮﺑﺖ ﻋﺴﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻗﻮی ﺗﺮﯾﻦ ﺁﻥ ﻫﺎ ؛ﯾﻌﻨﯽﮐﺪﻭی ﺣﻨﻈﻞ (ﻫﻤﺎﻥ ﻫﻨﺪﻭﺍﻧﻪ ی ﺍﺑﻮﺟﻬﻞ ﮐﻪ ﺑﻪ  ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﭘﺮﺗﻘﺎﻝ ﺍﺳﺖ)،ﻫﻤﮕﯽ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ.}

 ^{ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ تغذیه ﮔﺮﻣﯽ ﺍﺳﻬﺎﻝ ﺁﻭﺭ ﻭ تغذیه ﺳﺮﺩی ﻫﺎﯾﺒﻮﺳﺖ ﺯﺍ ﻫﺴﺘﻨﺪ.}

^{*ﺑﻬﺘﺮﯾﻦﻭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﺗﺮﯾﻦ ﻣﻠﻴّﻦ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻔﺖ ﻋﺪﺩ ﺍﻧﺠﻴﺮ ﺧﺸﮏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ۲۰ ﺩﻗﻴﻘﻪ}

^{ﺑﺨﻴﺴﺎﻧﻴﻢﻭ ﺷﺮﺑﺖ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮﯾﺾ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﮐﻪ ﻫﻢ ﻣﻌﺪﻩ ﺭﺍ ﮔﺮﻡ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻟﻴﻨﺖ ﻣﯽ}

^{ﺩﻫﺪﻭ ﻫﻢ ﻏﺬﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻣﺤﮑﻢ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺳﺎﻕ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻏﺬﺍی ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮﺍی ﺯﻧﺎﻥ ﻭ ﮐﻬﻨﺴﺎﻻﻥ}

^{ﻭﺁﻧﺎﻥ ﮐﻪ ﭘﻮﮐﯽ ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.}

^{راهکار درمان عمومی برای اسهال :}

^{*برای جبران کاهش آب بایستی انواع مایعات مثل دوغ شور با نعنا میل شود .}

^{* محلول خوراکی مانند ORS و سرم تزریقی ( بجای پودر ORS میتوان دوقاشق مرباخوری شکر + یک قاشق چای خوری نمک + نصف قاشق چای خوری جوش شیرین + ۴ لیوان آب جوشیده سرد را مخلوط کرده و در یخجال گذاشته تا خنک شده و متناوبا” با فاصله مصرف شود )  میل شود .}

^{*سماق ( مزاج سرد و خشک ) داروئى است که مى توان به غذاى بیمار افزود و هم پودر آنرا مى توان مستقیما کفلمه کرد (یعنى با آب فرو داد ) و نیز از جوشانده آب آن مى توان بهره گیرى نمود.}

^{*پرهیز از خوردن ترشیجات ، سبزیجات ، غذاهاى چرب و نفاخ بهتر است ،}

^{*در بیماران مبتلا به اسهال ساده مى توان بجاى آب از شیره خرفه استفاده نمود براى این کار ۲۵ گرم تخم خرفه را در چهار لیوان آب جوشانده از آن به جاى آب استفاده نمایند.}

^{*دمنوش ترکیبی با گیاهان سنبل الطیب ، بومادران ،سنبل الطیب و آویشن است .}

^{* دمنوش ترکیبی با گیاهان: زنیان ۱۵ گرم + پونه ۳۰ گرم + درمنه ۱۰ گرم + رازیانه ۱۵ گرم + آویشن ۳۰ گرم ، یک قاشق غذاخوری با دو لیوان آب کمی جوشانده قبل از هر غذا دو استکان میل شود .}

^{راهکارهای تغذیه درمانی ساده برای اسهال :}

^{غذاهای سبک و زود هضم همراه با گرد سماق و یا بادیان و یا نعناع و یا شوید و یا پونه مصرف شود – سیب رنده شده – ماست شیرین کیسه ای – نعنا فلفلی – خرما خوری – گل خشک انبه و مغز هسته انبه – مصرف ازگیل خام – گشنیز – بادام کوهی – علف هفت بند – چای ریحان – میوه موز کال – دمکرده یونجه – ماست با نعنا – پنیر با گردو و نعنا – نوشابه سیاه در صورت اضطرار فقط برای یکبار – شاه پسند و حشی – گل نسترن – به – انار – سیب کال – گل تلفنی – پونه کوهی – تمشک – والک – توت فرنگی – جو – ریحان – ریوند چینی – زرشک – گزنه – بومادران – ذغال اخته – سیب زمینی – فندوق – کلم – کدو حلوائی – گلابی – شاه اسپرم – بلوط – موسیر – پیاز – آس – بابونه – شاه بلوط – بارهنگ – هویج – گل گندم – پنیرک – ریواس – ریشه ریواس – گل میخک – انگور – بابونه با سیب درختی – عسلاب – ذرت خشک کننده – گیاه قره قات – زالزالک – عرق های ( اترج ۲/۱ استکان بعد از هر غذا – برگ چنار بید قبل از هر وعده غذائی یک استکان – زیره سیاه نیم ساعت قبل از غذا ۲/۱ استکان – مرزه بعد از غذا ۲/۱ استکان – عرق مورد قبل از غذا ۲/۱ استکان – نعنا فلفلی بعد از غذا ۲/۱ استکان ) – خرمای سبز و کال – سنجد بدون هسته و یا عرق آن –– پوست انار را جوشانده و آب صاف کرده آن نوشیده شود .}

^{درمان اسهال صفراوی (گرم ):}

^{اسهال صفراوی علائم آن زردی مدفوع همراه با بلغم است که همراه با درد و قرقرشکم است و بیشتر در کسانی که میوه خام (مانند آلوچه و زرد آلو و آلبالو استفاده می کنند ) دیده میشود .}

^{* درمان این نوع اسهال ( پوست هلیله زرد ۱۰ گرم + گلنار فارسی ۱۰ گرم + تخم مورد ۵ گرم + سماق ۴۰ گرم ، سپس همه را مخلوط کرده و کوبیده و به شش قسمت مساوی تقسیم شود و صبح و شب هر مرتبه یک قسمت از آن را با آب ترشک مخلوط کرده و میل شود .) .}

^{* خوردن انار ترش – خشخاش – گشنیژ – غوره – سماق – سنجد – آلبالو – سیب ترش – شیر بز – برنج– ماست شیرین تازه و یا ماست کیسه ای – آرد برنج بو داده – دوغ یا ماست و داروهاى مؤثر (عبارتند از صمغ عربى ، نشاسته ، کتیرا، لعاب به دانه ، لعاب اسپرزه شربت مورد، طباشیر) داروهای بالقوه هستند .}

^{* ترکیب کاسنی با سرکه نصف استکان .}

^{* آلبالو برطرف کننده اسهال صفراوی میباشد البته برای اسهال بلغمی مضر است .}

^{* بالنگ دافع اسهال صفراوی است و چون مضر سینه است با عسل و مربا خورده شوند .}

^{* سماق مانع اسهال بالاخص اسهالهای صفراوی بوده و زیاده روی در مصرف باعث ضرر به معده و کبد میشود .}

^{* قره قورت بدون نمک مفید برای اسهال های صفراوی بوده و بایستی بدون نمک مصرف شود .}

^{درمان اسهال بلغمی (سرد و تر):}

^{درمان اسهال ناشی از رطوبت و بلغم : غذا در معده ترشیده میشود – جوشش غذا در معده – چنگ زدن سر معده – گندیده شدن غذا در معده است .}

^{* برای درمان اسهال رطوبتی با قرقرشکم : زیره سبز + زیره سیاه + بلوط را در سرکه خیسانده}

^{و بعد از سرکه خارج کرده و بعد از هر غذا یک قاشق مرباخوری میل شود .}

^{* دارچین برای اسهال : دارچین + رب انار ،خوردن مکرر مخلوطی از رب انار با کمی دارچین ، هر چند ساعت یکبار تا قطع اسهال .}

^{درمان اسهال دموی (خونى ):}

^{* عرق مرزه – گیلاس – آب لیمو – آب به – آب سیب سرخ – شاه توت – باقلا- لعاب برنج – دوغ غلیظ با نمک بسیار کم – ماست شیرین و بدون نمک – ماست کیسه ای بدون نمک – پودر هسته انگور با عسل – اسفرزه یک قاشق با نصف لیوان آب جوش با نبات شیرین شده و میل شود – سیب سرخ رنده شده با عسل – ۵ گرم پوست خشک خشخاش – برای اسهال خونی عطش دار تخم خرفه جوشانیده و به جای آب خورده شود .}

^{*در اسهال هاى خونى بایستى از داروهاى قابض و داروهاى ضد خونریزى تواءما استفاده گردد مثل طباشیر، شربت انجبار، قرص کهربا، شربت مورد، پوست انار، گل ارمنى ، گلنار، مازو، بلوط و فوفل بیمار بایستى حداقل ۲۴ ساعت تا سه روز از خوردن غذا پرهیز کند و نیز از}

^{ماست آب رفته و آب جوشانده سماق و یا اناراستفاده نمایند.}

^{*در بیماران مبتلا اسهال خونى اگر مریض مبتلا به عطش زیاد باشد مى توان بجاى آب از شیره خرفه استفاده نمود براى این کار ۳۰ گرم تخم خرفه را در چهار لیوان آب جوشانده از آن به جاى آب استفاده نمایند.}

^{*اگر اسهال خونى همراه با صدا کردن شکم و ایجاد گاز و نفخ باشد از گلنار، مازو و بلوط و زیره و یا گشنیز که از هر کدام ۵ گرم انتخاب شده باشد پس از نرم کوبیدن روزى چهار قاشق مرباخورى بکار برند.}

^{* تخمه آفتابگردان را به مقدار ۳۰ گرم در آب ریخته و حدود یکساعت با حرارت ملایم بپزد و سپس با عسل و یا نبات شیرین کرده و به مریض داده شود .}

^{*دانه انار ۱۰گرم ، انیسون ۱۰ گرم و بارهنگ ۱۰ گرم کوبیده شود و با آب لیمو مصرف شود .}

^{*هر روز در سه نوبت به مقدار یک قاشق شربت خوری اسفرزه را در یک لیوان آب سرد ریخته و به مدت ۵ دقیقه نگه داشته و سپس با اندکی عسل شیرین نموده و خورده شود برای اسهال خونی موثر است .}

^{*برای درمان اسهال خونی ۳۰ گرم تخم آفتاب گردان را در آب ریخته و به مدت یکساعت حرارت ملایم داده تا پخته شود و سپس با اندکی عسل شیرین مرده و به بیمار داده شود .}

^{*اگر باقلا را با پوست در آب و سرکه پخته و بخورید اسهالهای خونی ناشی از زخم ها و جراحات روده ای و اسهال مزمن را قطع می کند و لیکن خوردن زیادی آن موجب نفخ و سنگینی سر و اختلال در تمرکز مغز میشود .}

^{* یک قاشق مرباخوری از پودر ختمی را در یک لیوان شیر دمکرده و صاف کرده و میل شود .}

^{درمان اسهال با دل درد :}

^{پوست بلوط ۲۰ گرم + نعناع ۱۰ گرم + بابونه ۱۰ گرم ،، یک قاشق غذاخوری از پودر مخلوط فوق را در دو لیوان آب جوش ریخته و به مدت ۳۰ دقیقه دم کنید و سپس آنرا صاف کنید و روزی سه بار و یک سوم آنرا نیم ساعت قبل از غذا میل کنید .}

^{درمان اسهال با پیچش شکم :}

^{روزی سه مرتبه هر بار یک قاشق غذاخوری پر خاکشیر تمیز ( بدون خاک ) را در دهان ریخته و کم کم با آب دهان تر شده و بدون آب خوردن قورت بدهید .و یا یک قاشق روغن بادام شیرین را یک جا بدون آب بنوشید .}

^{درمان اسهال از مسمومیتها :}

^{نعناع پودرشده را با ماست کیسه ای مخلوط کرده و با اندکی نمک خورده شود .}

^{درمان اسهال فشار دار :}

^{از خوردن گوشت – چربی جات – سبزی خام – آجیل – آب جو – آلو – آلوچه – شیر – سرکه – قند وشکر – غذای مانده – آب سرد – فکر زیاد – عصبانیت پرهیز شود .}

^{اسهال های سخت و قدیمی :}

^{۱۵گرم ریشه گیاه انجبار و انیسون ۱۵ گرم بو داده با و هر دو را نرم کوبیده چهار قسمت نموده و هر شش ساعت میل شود .}

^{درمان اسهال های طولانی و مزمن :}

 ^{*از خوردن قند و شکر – سرکه – آب سرد و یخی – شیر – کره – روغن – گردو – فندوق – آلوچه جات – تخم مرغ آب پز – سبزی جات خام – غذاهای فست فودی و مانده و کنسروی – مجامعت و تفکر زیاد پرهیز شود .}

^{* تخم مورد ۵ گرم + کندر ۵ گرم + گلنار ۵ گرم + تخم ترشک ۱۰ گرم + طباشیر ۵ گرم +}

^{شادنج ۵ گرم + گل مختوم ۵ گرم ، همه را نرم کوبیده هر چهار ساعت یک قاشق مرباخورى با آب سرد یا دوغ میل نمایند.}

^{* اسفرزه را بو داده و هر روز بخورید اسهال های طولانی و مزمن را درمانگر است .}

^{*کشک رافع اسهالهای حاد و مزمن است و لیکن دیر هضم و موجب تولید بادها و بلغم غلیظ میشود .}

^{تذکرمهم :}

^{پس یاد گرفتیم برای درمان تمام بیماریها بایستی اول مزاج اولیه و سپس خلط غالب بدن را بشناسیم و سپس درمان گری کنیم .}