عسل در قرآن
آیه‌های قرآن درباره عسل به این شرح است:
1. در سوره نحل (آیات 65 تا 69) به ترتیب درباره آب، شیر، شیره خرما و انگور نکاتی مطرح می‌شود و در ادامه از شهد گلی سخن می‌رود که زنبور عسل به امر پروردگار تهیه می‌کند و قرآن کریم آن را شفاء می‌نامد.
2. در سوره محمد (آیه 15) از بهشت و خوراک‌های بهشتی وعده داده شده به متقین سخن می‌رود که نهرهایی از آب، شیر، افشره میوه‌ها و عسل مصفّی دارد.
3. در سوره مُطَفّفین (آیات 18 تا 28) درباره محمد(ص) و محمدیون که علیّون (علیّین) نامیده می‌شوند و اینکه نیکوکاران از فراوانی نعمت در بهشت ابد برخوردارند و در رخسارشان نشاط و شادمانی نعیم بهشتی نمایان است سخن گفته شده است. آنها از شهد گلی سربه‌مهر می‌نوشند که به مشک مهر کرده‌اند. این نوشیدنی در رایحه‌های مختلف است و نوشندگان بر یکدیگر پیشی می‌گیرند و هنگامی که نوشیدنی‌ها در سراشیبی سرازیر می‌شوند و در هم می‌آمیزند به چشمه جوشانی می‌مانند که مقربین از آن می‌نوشند.
در آیه‌های سوره نحل از «عسل» نامی به میان نیامده است؛ پس هر عسلی شفاء نامیده نمی‌شود. در اینجا سخن از شهد گلی ویژه است که قرآن آن را برای مردمان شفاء می‌داند. فقط در سوره محمد(ص) به طور مشخص از عسل مصفی نام برده می‌شود. سوره مطفّفین از نوعی عسل برتر مختص ابرار و مقربین نام می‌برد و با توضیح بسیار روشن، عسل مومی پولک‌بسته با رایحه خوش را مخصوص علیّون، ابرار و مقربین می‌داند. عسل معرفی شده در سوره نحل باید شرایط هفت‌گانه‌ای داشته باشد که عبارتند از:
1. وَﺃَوحَی‌رَبُّکَﺇِلَی‌النَّحلِﺃَنِ‌اتَّخِذِی‌مِنَ‌الْجِبَالِ‌بُیُوتًا‌وَ‌مِنَ‌الشَّجَرِ‌وَ‌مِمَّا‌یَعْرِشُونَ
و خدا به زنبور عسل وحی کرد که از شکاف کوه‌ها، درختان و سقف‌های رفیع خانه برگزیند.
2. ثُمَّ‌کُلِی‌مِن‌کُلِّ‌الثَّمَرَاتِ...
سپس از تمامی میوه‌ها بخور... (پروردگار می‌فرماید زنبور عسل می‌بایست از تمامی ثمره گیاهان تغذیه کند. منظور از ثمره گیاهان شهد گل و میوه، صمغ برگ‌و‌شاخه و گرده گل‌ها در تمامی طول سال است.)
3. فَاسلُکِی‌سُبُلَ‌رَبِّکَ‌ذُلُلاً...
پس به پیروی از امر پروردگار زنبور عسل می‌بایست در منزلگاه‌های مذکور ساکن‌شود و فقط از ثمره گیاهان تغذیه کند و این شیوه زندگی را در هر لحظه و هر مکان مو‌به‌مو در پیش گیرد. از این رو در صورت جابه‌جایی زنبور عسل، تغذیه کندو با خوراک‌های تقویتی و یا مصرف داروهای شیمیایی برای پیشگیری یا درمان بیماری‌ها، زیست زنبور عسل را از چرخه‌ای که خداوند فرموده است منحرف کرده‌ایم. بنابراین عسل به‌دست آمده چندان شفابخش نخواهد بود.
4. یَخرُجُ‌مِنم‌بُطُونِهَا...
آنچه زنبور عسل از گیاهان تغذیه می‌کند، در دستگاه گوارش با ترشحات گوارشی او در هم آمیخته و از شکم زنبور عسل بیرون می‌آید. این قسمت آیه به آنزیم‌های ترشح‌شده دستگاه گوارش زنبور عسل اشاره دارد.
5. شَرَابٌ...
کلمه «نوشیدن» به مصرف بیشتر از بیست گرم مایعات و «خوردن» به بلعیدن قطرات یا ذرات کم‌و‌زیاد اطلاق می‌شود. پس میزان مصرف عسل به عنوان شفاء نباید در هر وعده کمتر از یک قاشق غذاخوری باشد.
6. مُخْتَلِفٌﺃَلْوَانُهُ...
این عبارت به این نکته اشاره دارد که هر منطقه با توجه به نوع میوه، گل، شهد، صمغ و پوشش گیاهی عسل خاص دارد.
7. فِیهِ‌شِفَآءٌ‌لِّلنَّاسِ
این عبارت گویای این است که رنگ هر عسل نشان‌دهنده منطقه آب‌و‌هوایی و پوشش گیاهی خاص آن منطقه است. عسل به دست آمده از این گونه اقلیم، عسلی با خاصیت شفابخش است. کلمه «فیه» گویای این است که برای حفظ خاصیت شفابخشی عسل باید به تنهایی و با معده خالی مصرف شود. بنابراین مخلوط کردن عسل با هر ماده دیگر خواص شفابخش آن را کاهش می‌دهد.
بدین ترتیب، قرآن کریم عسلی را شفابخش می‌داند که زنبور عسل در دل کوه، میان درختان و سازه‌های دست‌ساز بشر (کندو) و با تغذیه از شهد گل‌ها و میوه‌ها و گرده‌گل‌های آن منطقه خاص طی سال تولید کرده باشد. همچنین میزان مصرف عسل به عنوان شفاء حداقل یک قاشق غذاخوری و با معده خالی است. همچنین عسل هر منطقه خواص ویژه‌ای برای انسان دارد.
